Podrška opštinama u unapređenju socijalne inkluzije
Centar za istraživanje javnih politika, u partnerstvu sa Edukacionim centrom iz Leskovca i Centrom za socijalnu politiku kao vodećom organizacijom, je od oktobra 2015. godine do marta 2017. godine realizovao projekat „Podrška opštinama u unapređenju socijalne inkluzije kroz zapošljavanje ranjivih i marginalizovanih grupa“. Projekat je obuhvatio 34 nerazvijene opštine u Srbiji, u regionu Šumadije, Zapadne i Jugozapadne Srbije. Pored visokog rizika od siromaštva i materijalne degradacije, ove opštine karakateriše i nizak prirodni rast, visoka stopa nezaposlenosti, ekstremno loša infrastruktura i putevi. U ovim opštinama je tokom januara i februara 2016. godine, urađena anketa o kapacitetima ključnih aktera u sistemu tržišta rada i zapošljavanja.
Rezultati pokazuju da u većini opština lokalni saveti za zapošljavanje nemaju jasnu institucionalnu poziciju u lokalnoj samoupravi. Razmatrani su i lokalni akcioni planovi (LAP) za zapošljavanje da bi se videlo kako su oni kreirani i koliko su bazirani na potrebama zajednice. U polovini lokalnih samouprava na izradi akcionih planova za zapošljavanje radili su pojedinci, bez učešća drugih stručnjaka i predstavnika šire zajednice. Takođe je primetno da manje opštine nemaju kapaciteta za unapređenje socijalne inkluzije, prvenstveno zbog česte promene zaposlenih na ovim poslovima ili promene u rukovodstvu lokalne samouprave.
Ima međutim i dobrih primera, kao što je slučaj u opštinama Knjaževac i Bela Palanka, gde je lokalno rukovodstvo vrlo operativno i lokalni akcioni planovi daju dobre rezultate. U ovim opštinama su angažovane osobe koje imaju veliku ličnu motivaciju i prethodno iskustvo i u vladinom i nevladinom sektoru. U pojedinim opštinama poput Crne trave, Trgovišta, Blaca i Medveđe, Progress program je jedini izvor dodatnog finansiranja i njihovi službenici su veoma zainteresovani da i dalje učestvuju u njegovoj realizaciji.
U analiziranim opštinama posebnu ulogu igraju ispostave Nacionalne službe za zapošljavanje. Kako su ocenili anketirani, ove službe često ignorišu ili onemogućavaju saradnju na različitim programima koje pokreću lokalne samouprave.
Glavni cilj projekta „Podrška opštinama u unapređenju socijalne inkluzije kroz zapošljavanje ranjivih i marginalizovanih grupa“ je izgradnja kapaciteta institucija na lokalnom nivou radi boljeg razumevanje potreba ranjivih grupa, njihovom lakšem pristupu sistemu socijalne zaštite, zapošljavanju i socijalnom uključivanju.
Centar za istraživanje javnih politika je u ovom projektu sprovodio aktivnosti u vezi sa aktivnim merama politike zapošljavanja u izabranim opštinama. Projekat je podržala Kancelarija za projektne usluge UN (UNOPS).